လက်ရှိတွင် စစ်ကောင်စီထိန်းချုပ်ထားသည့် စစ်တွေ၊ ကျောက်ဖြူမြို့တို့မှ ပြည်သူများအနေဖြင့်လည်း ဘေးလွတ်မည့်နေရာများတွင် လာရောက်တိမ်းရှောင်ကြရန် ဗိုလ်ချုပ် ထွန်းမြတ်နိုင်က ပြောထားသည်။

ယနေ့ ကျရောက်သည့် (၁၅) နှစ်မြောက် ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)နေ့သို့ NUG ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ပေးပို့သည့်သဝဏ်လွှာတွင် ပြောကြားထားခြင်း ဖြစ်သည်။  

ယနေ့ ဧပြီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ကျရောက်သည့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်(ULA/AA) တည်ထောင်ခြင်း ၁၅ နှစ်ပြည့်သို့ ပေးပို့သည့် သဝဏ်လွှာတွင် ချင်းညီနောင်အဖွဲ့(Chin Brotherhood) က ပြောဆိုထားခြင်းဖြစ်သည်။

ရခိုင်ပြည် အမ်းမြို့နယ်နှင့် သံတွဲမြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီက လက်နက်ကြီးများဖြင့် ရမ်းသမ်းပစ်ခတ်နေမှုကြောင့် အရပ်သားတစ်ဦးသေဆုံးပြီး၊ တစ်ဦးဒဏ်ရာရရှိသွားကြောင်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။

လက်ရှိစစ်ရေးကာလတွင် NGO၊ INGO နှင့် လူမှုကူညီရေးအဖွဲ့အစည်းများထံမှ အကူအညီအထောက်အပံ့ရရှိမှု လုံးဝပြတ်တောက်နေသဖြင့် လာမည့်ကာလ အငတ်ဘေးနှင့်ကြုံရမည်ကို စစ်ဘေးရှောင်များက စိုးရိမ်နေကြသည်။

ရခိုင်တွင် တိုက်ပွဲစတင်ချိန်မှစ၍ ကျောက်ဖြူ၊ တောင်ကုတ်မြို့နယ်တို့ကို စစ်ကောင်စီက လမ်းခရီးသွားလာခွင့် ပိတ်ပင်ထားခြင်းဖြစ်ပြီး ကာလရှည်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ စားနပ်ရိက္ခာအရေးမှာ စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုဖြစ်နေသည်။ 

မိုင်းပေါက်ကွဲသည့် ငကောင်းစုတောင်အနီးတွင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ မကြာခဏ လာရောက်လေ့ရှိပြီး အဆိုပါမြေမြှုပ်မိုင်းများကို စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ထောင်ထားခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။ 

မမေသဇင်ကို စစ်ကောင်စီက မည်သည့်အတွက်ကြောင့် ဖမ်းဆီးသွားသည်ကို အတိအကျမသိရသော်လည်း အမျိုးသမီးအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူဖြစ်၍ ဖမ်းဆီးခံရခြင်းဖြစ်နိုင်သည်ဟု ယူဆနေကြသည်။

ရခိုင်မြောက်ပိုင်းရှိ နေရပ်စွန့်ခွာနေကြသူများထဲမှ လူဦးရေနှစ်သောင်းနီးပါးကို မတ် ၁၉ ရက်မှ ဧပြီ ၈ ရက်အတွင်း အရေးပေါ်စားနပ်ရိက္ခာများ ဖြန့်ဝေပေးနိုင်ခဲ့ကြောင်း WFP က ဧပြီ ၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည်။

အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(နပခ)ရှိရာ အမ်းမြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်းဗုံးကြဲပစ်ခတ်မှုကြောင့် ကလေးငယ်အပါအဝင် အရပ်သား ၂၀ ခန့် ဒဏ်ရာရရှိသွားသည်။ 

မာန်အောင်မြို့နယ်၊ သစ်ပုံကျေးရွာသို့ စစ်ကောင်စီတပ်သားများရောက်လာပြီး ကျေးရွာသားများအား ‘AA နှင့် မပတ်သက်ကြောင်း’ ခြိမ်းခြောက်အကျပ်ကိုင် လက်မှတ်ရေးထိုးခိုင်းသည်ဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။ 

ရခိုင်ဒေသကို စစ်ကောင်စီက လမ်းခရီးပိတ်ဆို့ထားမှုကြောင့် အိမ်ဆောက်ပစ္စည်းအပါအဝင် ကုန်ဈေးနှုန်းအဆမတန် မြင့်တက်နေ၍ ဒေသခံများမှာ ပျက်စီးသွားသောနေအိမ်များကို ပြန်ဆောက်ရန် အခက်အခဲရှိနေကြသည်။ 

ယမန်နေ့ ဧပြီ ၇ ရက်က အမ်းမြို့နယ်၊ ကဇုကိုင်းအုပ်စုရှိ တောဟိန်းတောင်၊ ဒါးလက်နှင့် နပခအနီးတို့တွင် တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

အတိုင်းအတာတစ်ခုထိ သိမ်းပိုက်ရယူထားပြီးဖြစ်သည့် ကြိမ်ချောင်းစခန်းကို ယနေ့ ဧပြီလ ၈ ရက်တွင်လည်း AA က ထိုးစစ်ဆင်နေပြီး နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေကြောင်း AA နှင့်နီးစပ်သူတစ်ဦးက DMG ကို ပြောသည်။ 

စစ်ရေးကာလ ခရီးသွားလာခွင့်အခက်အခဲ၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးခက်ခဲမှုကြောင့် တောဖျားချောင်းဒေသရှိ ကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာနအပါအဝင် ကုန်စုံဈေးဆိုင်များ၌ အခြေခံအိမ်သုံးဆေးဝါးကအစ ပြတ်လပ်နေသည်။ 

စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းချခဲ့သည့်နေရာမှ စစ်ကြွင်းကျန် ဗုံးသီးတစ်လုံးကို နေအိမ်သို့ကောက်ယူလာပြီး တူဖြင့်ထုကြည့်ရာမှ ပေါက်ကွဲသွားခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။ 

မောင်တောမြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းများကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)က ထိုးစစ်အရှိန်အဟုန်မြှင့်ကာ ဝိုင်းရံပိတ်ဆို့တိုက်ခိုက်နေ၍ နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေသည်။ 

ဘဏ်စနစ်လည်ပတ်မှု မရှိတော့၍ ဘဏ်များနှင့် ချိတ်ဆက်လုပ်ကိုင်နေသော Wave Pay၊ KBZ Pay အေဂျင်စီများမှာ ငွေသွင်းငွေထုတ်ပြုလုပ်ရာ၌ အခက်အခဲရှိလာ၍ ငွေကြေးရှိသူများထံမှ ငွေကြေးကို ဝယ်ယူကာ လုပ်ငန်းလည်ပတ်နေရသည်။ 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁ ရက်မှစ၍ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် ၅ ရက်အကြာတွင် တပ်ရင်းဌာနချုပ်တစ်ခုလုံးကို အပြီးသတ်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ခြင်းဟု AA က ဆိုသည်။