လက်ရှိ ရန်ကုန်တွင် စစ်ကောင်စီသည် အမျိုးသမီး၊ အမျိုးသား လူငယ်များကို ပစ်မှတ်ထား လိုက်လံဖမ်းဆီးနေသဖြင့် ပြည်သူများမှာ စိုးရိမ်စိတ်မြင့်တက်နေသည်။

အသက် ၂၇ နှစ်အရွယ် မာမတ်ဂျူနိုက်မှာ ယနေ့ (ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက်)၊ နံနက် ၆ နာရီခွဲခန့်က နေအိမ်ရှေ့တွင် မျက်နှာသစ်ရန်သွားစဉ် မိုင်းနင်းမိ၍ ညာခြေထောက် ပြတ်ထွက်သွားခြင်းဖြစ်သည်။

ဆေးဝါးရှားပါးမှုနှင့် ငွေကြေးအခက်အခဲများကြောင့် ရောဂါအမြစ်ပြတ်အောင်မကုသနိုင်သဖြင့် အရေပြားရောဂါ ဖြစ်ပွားမှုများမှာလည်း တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ ပိုမိုဆိုးရွားလာနေသည်ဟု စစ်ဘေးရှောင်များက ပြောဆိုကြသည်။

ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်နှင့် နတ်မြစ်ဝရှိ ရခိုင်ရေပိုင်နက်အခြမ်းတွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ငါးဖမ်းစက်လှေ အစီးရေ ၈၀ ခန့်၊ ရေလုပ်သား ၂၀၀ ခန့်မှာ နေ့၊ ညအချိန်မရွေး ခိုးဝင်ငါးဖမ်းမှုရှိနေသည်ဟု ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။

ရန်ကုန်မြို့၏ လေထုညစ်ညမ်းမှုသည် ယခုရက်ပိုင်း အနီရောင်အဆင့်မှာရှိနေပြီး အချို့အချိန်များမှာ ခရမ်းရောင် အဆင့်အထိ ရောက်သွားကာ ကျန်းမာရေးအတွက် မကောင်းသည့် အဆင့်ကို ရောက်ရှိနေခြင်းဟု ဆိုထားသည်။

ကင်ဆာရောဂါဖြစ်သည့် ဝေဒနာရှင်များမှာ ရောဂါဖြစ်နေခြင်းကို နောက်ဆုံးအဆင့်ရောက်မှ သိရခြင်း၊ ဆေးကုသမှုခံယူရန် ဆေးရုံဆေးခန်းနှင့် ဆေးဝါးရှားပါးခြင်းတို့ကြောင့် အခက်အခဲများစွာဖြစ်နေကြရသည်။

ဂွဒေသခံများမှာ တိုက်ပွဲဒဏ်ကို ယခုအခါမှ စတင်ကြုံဖူးကြသဖြင့် စစ်ပွဲနောက်ဆက်တွဲ မိုင်းနှင့် စစ်ကျန်လက်နက်အန္တရာယ်နှင့်ပတ်သက်၍ အသိပညာပေးမှုများကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန် လုပ်ဆောင်ရန်လိုအပ်ကြောင်း ပြောဆိုကြသည်။ 

ရခိုင်မြောက်ပိုင်းတွင် တစ်ခုတည်းကျန်ရှိနေသေးသည် စစ်တွေမြို့နယ်အတွင်း ပြီးခဲ့သည့် ဇန်နဝါရီ ၁၇ ရက် နောက်ပိုင်းမှစ၍ လက်နက်သံများ ငြိမ်သတ်သွားခဲ့ပြီးနောက် ယခုတဖန်ပစ်ခတ်သံများ ပြန်လည်ထွက်ပေါ် လာသည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ စစ်တကောင်းတောင်တန်းဒေသရှိ ရန်ကာမတီခရိုင် (သက်ထောင်)၊ ခါကာဆိုရီ (ဖလံထောင်)နှင့် ဘင်ဒရိုဘင်(ဗိုလ်မင်းထောင်) ခရိုင် ၃ ခုမှ ရခိုင်လူမျိုးများသည် အချင်းချင်းတွေ့ဆုံ နှီးနှောဖလှယ်ပွဲပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

စစ်ဘေးရှောင်ကလေးငယ်များမှာ လုံလောက်သည့် အစာအာဟာရပြည့်ဝအောင် မစားသောက်နိုင်မှုကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်ပိန်ပါးခြင်း၊ ကိုယ်ခံအားကျဆင်းခြင်း၊ နာမကျန်းဖြစ်လာခြင်း စသည့်လက္ခဏာများနှင့် ကြုံတွေ့နေကြရခြင်းဖြစ်သည်။

ရခိုင်ပြည်သိမ်းတိုက်ပွဲ စတင်ခဲ့သည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာမှစတင်ကာ ရခိုင်ပြည်သို့ ကုန်စည်တင်ပို့သည့် ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းအားလုံးကို စစ်ကောင်စီက ပိတ်ပင်လိုက်ပြီး ယခုတစ်ကြိမ်တွင် ဧရာဝတီတိုင်းမှ ဂွမြို့နယ်သို့ ရရာနည်းလမ်းဖြင့် ပို့ဆောင်နေသည့် ကုန်စည်များကို ထပ်မံပိတ်ပင်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။

တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုနှင့်အတူ မြို့ပေါ်ဆေးရုံ/ဆေးခန်းများ မလည်ပတ်နိုင်သည်မှာ တစ်နှစ်ကျော်ကြာမြင့်လာခဲ့ပြီဖြစ်ကာ ကျေးလက်ဒေသများမှာလည်း ဆေးရုံ၊ ဆေးပေးခန်းနည်းပါး၍ အခက်အခဲများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိကြသည်။

တိုင်းရင်းသားဒေသများတွင် စစ်ရေးအရရှုံးနိမ့်နေမှုကြောင့် စစ်ကောင်စီထိန်းချုပ်ထားဆဲ ဒေသများသို့ ရောက်ရှိနေသည့် တိုင်းရင်းသားအမျိုးသမီးများအား စစ်ကောင်စီက ပို၍ဖိနှိပ်လာနိုင်ကြောင်း အမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းများက ပြောဆိုကြသည်။

အကျဉ်းထောင်များ အားလုံးတွင် လုံလောက်စွာ ဆေးဝါးကုသမှု မရှိခြင်း၊ ထောင်ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများက ကောင်းမွန်စွာ ဆေးကုသပေးမှု မရှိသည့်အပြင် ကုသမှုပုံစံမှာ မည်သည့်ရောဂါဖြစ်သည်ကို သေချာဆန်းစစ်ခြင်း မရှိကြောင်း သိရသည်။

ဇန်နဝါရီလအတွင်းက နတ်မြစ်ဝတွင် ကုန်သင်္ဘောသုံးစီးကို အေအေက ခေါ်ဆောင် စစ်ဆေးခဲ့ရာတွင် ကြန့်ကြာနေခဲ့သည့် နောက်ဆုံးတစ်စီးအား ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် ပြန်လွှတ်ပေးလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း ဒေလီစတား သတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အာဏာသိမ်းမှု ၄ နှစ်တာကာလအတွင်း စစ်ကောင်စီသည် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များအပြင် နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုများ၏ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်မှုများစွာဖြင့် နိုင်ငံတဝန်း စစ်မျက်နှာအများအပြားကို ရင်ဆိုင်နေရပြီး ထိန်းချုပ်နယ်မြေအများအပြားလည်း လက်လွှတ်ထားရသည်။

ရခိုင်ပြည်၊ ပေါက်တောမြို့နယ်မှ ထွက်ရှိသည့် ရေထွက်ကုန်ပစ္စည်းများဖြစ်သော ငါး၊ ပုစွန်စသည်တို့ကို အခြေခံစားသောက်ကုန် (ကုန်ချော)အဖြစ် ထုတ်လုပ်နေကြောင်း သိရသည်။

လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်ခြင်း၊ စိတ်မလုံခြုံခြင်း၊ အင်တာနက်ပြတ်တောက်ခြင်း၊ ဖုန်းလိုင်းပြတ်ခြင်း၊ ဆေးဝါးနှင့် လောင်စာဆီပြတ်ခြင်းများထဲမှ လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်မှုမှာ ပြည်သူများ အဆိုးရွားဆုံး ရင်ဆိုင်ခဲ့ရခြင်းဖြစ်ပြီး ဒုတိယအဆိုးရွားဆုံးမှာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ မလုံခြုံခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြသည်။

ရခိုင်က မြို့နယ်အများအပြားကို သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားသည့် အာရက္ခတပ်တော်သည် တွေ့ဆုံနွေးရန်ကမ်းလှမ်းပြီးနောက် ၂၀၂၅ ခုနှစ် နှစ်ဆန်းပိုင်းမှစ၍ စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု အရှိန်မြှင့် လုပ်ဆောင်လာသဖြင့် သေဆုံးဒဏ်ရာရရှိမှု မြင့်တက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။