ရခိုင်ပြည်တွင် မုန်တိုင်းကြောင့်ပျက်စီးသွားသည့် အခြေခံပညာစာသင်ကျောင်းများထဲမှ စာသင်ကျောင်းဆောင် ၂၇၀ ကို ပြုပြင်နေဆဲဖြစ်ကြောင်း ပြည်နယ်ပညာရေးမှူးက ပြောသည်။ 

ပုံမှန်အားဖြင့် ဇွန်လနှင့် ဇူလိုင်လများသည် မြစ်ဝကျွန်းပေါ်နှင့် ရခိုင်ကမ်းမြောင်ဒေသတို့တွင် မိုးများသည့်ကာလဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင် မိုးရွာသွန်းမှုနည်းပါးကာ မိုးရေချိန်လက်မ နည်းနေခြင်းဖြစ်သည်။

 ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလမှ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇူလိုင်လထိ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် ကရင်ပြည်နယ်က မြို့နယ်များတွင် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်ခံရမှု အများဆုံးဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

“ဖမ်းမိတာကတော့ မနေ့က ည ၉ နာရီခွဲမှာ ဖမ်းမိတာ။ သူနဲ့အတူ ရွှေ ၂၁ ကျပ်သားရယ်။ ဆိုင်ကယ်ရယ် ဖမ်းမိထားတယ်။

ရခိုင်ပြည်အတွင်း ဆင်းရဲမွဲတေမှုနှင့် အလုပ်အကိုင်ရှားပါးမှုတို့ကြောင့် ပြည်မထွက်ခွာမှု မြင့်တက်လာနေပြီး ထိုအထဲတွင် အမျိုးသားများသာမက အမျိုးသမီးများလည်း ပါဝင်သည်။

ဆင်းရဲနွမ်းပါးကလေးငယ်များ ပညာသင်ယူနေသော ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်စပ်အနီး တောင်ပြိုလက်ဝဲမြို့ရှိ နံသာတောင်ကျောင်းနှင့် မောင်တော (၃) မိုင်ကျောင်းတို့တွင် ယခင်နှစ်ထက် ကျောင်းသားဦးရေတိုးလာပြီး လက်ရှိကုန်ဈေးနှုန်းအခြေအနေကြောင့် အကူအညီလိုအပ်နေကြသည်။ 

မင်းပြားမြို့အခြေစိုက် စစ်ကောင်စီတပ်ရင်းက ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း လက်နက်ကြီး စမ်းသပ်ပစ်ခတ်မည်ဟု အနီးအနားကျေးရွာများကို အသိပေးထားသော်လည်း အချိန်နှင့်နေရာကို အတိအကျပြောဆိုခြင်းမရှိ၍ ဒေသခံများမှာ စိုးရိမ်မှုရှိနေကြသည်။

ဒီရေရောက်သစ်ပင်များမှာ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ခိုးယူခုတ်လှဲခံရခြင်း၊ စီးပွားရေးလုပ်ကွက်ဖော်ဆောင်ရန် ခုတ်ထွင်ရှင်းလင်းခံရခြင်းတို့ကြောင့် တဖြည်းဖြည်းပြုန်းတီးလာနေပြီး မျိုးပွားရှင်သန်ရန်ခက်ခဲလာကြောင်း ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းသူများက ဆိုသည်။ 

“အရင်ကဆိုရင် ကိုယ့်လယ်ကိုယ်လုပ်ပြီး စားသောက်လို့ရတယ်။ အခု နွားလည်းမရှိတော့ ဒီအတိုင်းရှာကြံပြီး ဖြစ်သလို စားနေရတယ်” 

ပုံမှန်သွေးအလှူရှင်များနှင့် အရွယ်ကောင်းလူငယ်များမှာ အလုပ်အကိုင် ရှားပါးခြင်းကြောင့် မုန်တိုင်းလွန်ကာလတွင် ပြည်ပထွက်ခွာမှုများလာသဖြင့် သွေးအလှူရှင် လျော့နည်းသွားခြင်းဟု လူမှုကူညီရေးအဖွဲ့များက ပြောကြသည်။

မိုးတွင်းရာသီ မုတ်သုံလေအားကောင်းနေချိန်ဖြစ်၍ ရေကြောင်းခရီးသွားလာသူများနေဖြင့် ရာသီဥတုအခြေအနေ သတင်းအချက်အလက်များကို စုံစမ်းပြီးမှ သွားလာသင့်ကြောင်း မိုးဇလက အသိပေးထားသည်။ 

ပြည်သူများအနေဖြင့်လည်း ကိုယ့်အိမ်ပတ်ဝန်းကျင်သန့်ရှင်းရေး အခြေခံအချက်များကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ရန်လိုကြောင်း ကျန်းမာရေးဌာနက တိုက်တွန်းထားသည်။ 

ဘင်္ဂလား‌ဒေ့ရှ်က မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည် ကလေးငယ်များကို မြန်မာသင်ရိုးညွှန်တမ်းဖြင့် Grade -10 အထိ ပထမဆုံးအကြိမ် ပညာသင်နှစ်အဖြစ် သင်ကြားပေးသွားမည်ဟု UNICEF က ထုတ်ပြန်ထားသည်။ 

ငွေစက္ကူသစ်ကို ငွေစက္ကူအဟောင်းနှင့် အပ်နှံလဲလှယ်သူများကို တန်ဖိုးတူအနေဖြင့် လူတစ်ဦးလျှင် သုံးရွက်သာ လဲလှယ်ခွင့်ရှိကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောသည်။

FDA ဦးဆောင်၍ ဌာနဆိုင်ရာများနှင့် ပူးပေါင်းကာ မြောက်ဦးဈေးကြီးအတွင်း ဇူလိုင် ၂၄ နှင့် ၂၅ ရက်က စစ်ဆေးရာ၌ တားမြစ်ကုန်ပစ္စည်းရောင်းချနေသည့် ဆေးဆိုင် (၅) ဆိုင်နှင့် အလှကုန်ဆိုင် (၂) ဆိုင်ကို တွေ့ရှိခဲ့သည်။

မုန်တိုင်းကြောင့် ပျက်စီးသွားသည့် ဆေးခန်းများကို မပြုပြင်နိုင်သေးခြင်း၊ အလှူရှင်နည်းပါးသွားခြင်း၊ ဆေးဝါးနှင့် ပစ္စည်းကိရိယာ မဖြည့်ဆည်းနိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ပုံမှန်မလုပ်နိုင်သေးကြောင်း ဆေးခန်းတာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။ 

ထိုင်း - မြန်မာနယ်စပ် ကရင်ပြည်နယ် မြဝတီမြို့နှင့် ထိုင်း မဲဆောက်မြို့တို့၌ ငွေလဲလှယ်ရေးလုပ်ကိုင်သူ အများစုမှာ ဇူလိုင်လ ၂၃ ရက် ညနေပိုင်းကစပြီး လုပ်ငန်း ယာယီ ရပ်ဆိုင်းထားကြသည်။ 

ရခိုင်မြောက်ပိုင်းရှိ ကွမ်းအဓိကထွက်ရှိသော ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ် တောဖျားချောင်းဒေသ၊ ကျောက်တော်မြို့နယ် ယိုးချောင်းဒေသ၊ ပေါက်တောမြို့နယ်တို့တွင် မုန်တိုင်းကြောင့် ကွမ်းခင်းအားလုံးပျက်စီးခဲ့သည်။ 

ကျပ်နှစ်သောင်းတန် ငွေစက္ကူသစ်ကို လာမည့် ဇူလိုင်လ ၃၁ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ဝေဖြန့်ချီသွားမည်ဟု ကြေညာပြီးနောက် ပြည်တွင်းရွှေဈေးမှာ ခန့်မှန်းရခက်နေ၍ အရောင်းရပ်နားထားရခြင်းဟု ရွှေဆိုင်လုပ်ငန်းရှင်များက ပြောကြသည်။