ရခိုင်ပြည်၊ မောင်တောမြို့နယ်အတွင်းရှိ အသက် ၅ နှစ်အောက် လေးငယ်အများစုမှာ မိသားစု စားဝတ်နေရေး အဆင်မပြေမှုများကြောင့် အာဟာရချို့တဲ့မှုဒဏ်ကို ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရကြောင်း ကူညီကယ်ဆယ်ရေးလုပ်နေသူများထံမှ သိရသည်။

ဖေဖော်ဝါရီလကုန်ပိုင်းမှစ၍ မီးသတ်ဝန်ထမ်းများမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့်အတူ လုံခြုံရေးတာဝန် ထမ်းဆောင်နေကြရပြီး မြို့အနီး စစ်ဆေးရေးဂိတ်များ၌ ကင်းစောင့်ခြင်း၊ စစ်ဆေးမေးမြန်းခြင်းတို့ကို လုပ်ဆောင်နေကြရသည်။ 

ထောင်ချခံရသူများမှာ ဂွတိုက်ပွဲကာလ ၂၀၂၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့က ဧရာဝတီတိုင်းဖက်ကို စစ်ဘေးရှောင်လာကြစဉ်မှာ ငါးသိုင်းချောင်းအနီး ရေနံသာ စစ်ဆေးရေးဂိတ်တွင် စစ်ကောင်စီက ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

" ULA အနေနဲ့ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် တရားမဝင် ငါးဖမ်းနေတဲ့ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နဲ့ ပူးပေါင်းပြီး ထိရောက်တဲ့ ဖြေရှင်းချက်တစ်ခုရနိုင်အောင် ဆောင်ရွက်ဖို့ မျှော်လင့်ထားတယ်" ဟု ဦးခိုင်သုခ က ၎င်း၏ တယ်လီဂရမ် လူမှုကွန်ယက်တွင် ရေးသားထားသည်။

တရုတ်နိုင်ငံက ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားသော လျှပ်စစ်ဖြန့်ဖြူးရေးစက်ရုံ (Power China) ကို တရုတ်ကြေးစား လက်နက်ကိုင်များသည် ဖေဖော်ဝါရီလကုန်ပိုင်းမှ စကာ ရောက်ရှိနေခြင်း ဖြစ်ပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ကလည်း ယင်းစက်ရုံအတွင်း ဝင်/ထွက် သွားလာမှုများ ရှိနေသည်။

ပဲခူးတိုင်း၊ ပန်းတောင်းမြို့နယ်၊ ညောင်ကျိုးစခန်းကို တော်လှန်ရေးတပ်များက သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ညောင်ခြေထောက်ကျေးရွာအနီးရှိ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းစက်ရုံ (ကပစ ၆) သံရည်ကျိုစက်ရုံ အပါအဝင် အနီးအနား ကပစ စက်ရုံများတွင် စစ်ကောင်စီက လုံခြုံရေးတိုးမြှင့်နေကြောင်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။

အာရက္ခတပ်‌တော် (AA) ထိန်းချုပ်ထားသည့် ရခိုင်က မြို့နယ်များ၌ ၂၀၂၅ - ၂၀၂၆ ပညာ‌သင်နှစ်တွင် ကျောင်းများ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်နိုင်ရေးအတွက် အာရက္ခပညာရေးဌာနမှ ဆရာ/ဆရာမ ဝန်ထမ်းများ ခေါ်နေကြောင်း သိရသည်။

ဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းဖြတ်သန်းရာ ကြတ္တိန်နှင့် ဦးကင်းကျေးရွာအနီးတို့တွင် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်မှစ၍ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေပြီး စစ်ကောင်စီပစ်ခတ်သည့် လက်နက်ကြီးများမှာလည်း ပိုင်လိုင်းအနီးသို့ မကြာခဏ ကျရောက်မှုများ ရှိနေသည်။

" အကူအညီရပ်ဆိုင်းမှုတွေဟာ အသက်ရှင်သန်ရေးအတွက် WFP အကူအညီတစ်ခုတည်းကိုသာ အားထားနေကြရတဲ့ နိုင်ငံတစ်ဝန်းက ထိခိုက်လွယ်ရပ်ရွာ လူထုတွေအတွက် ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဆိုးရွားစွာ ရိုက်ခတ်နိုင်ပါတယ် " ဟု WFP ၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဌာနေကိုယ်စားလှယ် Michael Dunford က ပြောသည်။

ကျောက်ဖြူမြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီနှင့် အာရက္ခတပ်တော်တို့ကြား တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေပြီး စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းပို၍ အသုံးပြုတိုက်ခိုက်လာသဖြင့် နေအိမ်မီးလောင်ပျက်စီးမှု မြင့်တက်လျက်ရှိသည်။

အာရက္ခတပ်တော်နှင့် ပူးပေါင်းတပ်တို့ ပိတ်ဆို့ထိုးစစ်ဆင်နေသည့် တောင်ကုတ် - ပန်းတောင်းလမ်းပိုင်း ဥသျှစ်ပင်မြို့အနီးရှိ ညောင်ကျိုးစခန်းမှ အရာရှိအပါအဝင် စစ်ကောင်စီတပ်သား အများအပြား တပ်ဆုတ်ခွာထွက်ပြေးသွားကြောင်း စစ်ရေးသတင်းရင်းမြစ်များထံမှ သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ညောင်ကျိုးပင်မစခန်းကုန်းကို ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်နေခြင်းဖြစ်ပြီး စစ်ကောင်စီ၏ စစ်ကူလမ်းကြောင်းများကိုလည်း ဖြတ်တောက်တိုက်ခိုက်မှုများလုပ်နေကြောင်း မြေပြင်အခြေအနေသိသူ သတင်းရင်းမြစ်တစ်ဦးက ပြောသည်။

" ကာကွယ်ဆေးမထိုးပေးနိုင်တာ တစ်နှစ်နဲ့ ၃ လလောက် ရှိပြီ။ ကျနော်တို့ ဆေးတွေ ဖြန့်ပေးနိုင်ဖို့ကို ကြိုးစားနေပါတယ် ။ အရင်တုန်းက ဆေးတွေက UNICEF က အခမဲ့ ထောက်ပံ့ပေးတာပါ။ အခုက ဆေးမရလို့ ကာကွယ်ဆေး မထိုးကြရဘူး "ဟု ULA ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းနှင့် နီးစပ်သူ ဆရာဝန်တစ်ဦးက ပြောသည်။

စစ်တွေမြို့နယ်နှင့် ကျောက်ဖြူမြို့နယ်ရှိ ဓညဝတီ ရေတပ်ဌာနချုပ် စခန်းအနီးတွင် တိုက်ပွဲများနေ့စဉ် ပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားနေပြီး ထိုတိုက်ပွဲများတွင် စစ်ကောင်စီက ဒရုန်းနှင့် မြေပြင်စစ်ဆင်ရေးကိုတွဲကာ နည်းဗျူဟာစမ်းသပ်အသုံးပြုလာနေသည်။ 

၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှ စ၍ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလအထိ နိုင်ငံတဝန်းတွင် ဖုန်းနှင့် အင်တာနက်လိုင်း ပြတ်တောက်မှု ၂၃၉ ကြိမ်ရှိခဲ့ကြောင်း အသံအဖွဲ့၏ အချက်အလက်များအရ သိရသည်။

" ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုန်ဟာ ပထဝီနိုင်ငံရေးအရ၊ စီးပွားရေးနှင့် နိုင်ငံရေးအရ အရေးပါသည့်အပြင် နိုင်ငံအတွက် အရေးကြီးပြီး ဒေသခံများနှင့် နိုင်ငံတော်အတွက် အကျိုးများစွာ ဖြစ်ထွန်းနိုင်တာကြောင့် အောင်မြင်အောင် အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်သွားရန် လိုအပ်တယ်" ဟု စစ်ခေါင်းဆောင် ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်းက ပြောသည်။

တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနှင့်အတူ စစ်ကောင်စီ၏ မီးရှို့မှု၊ လက်နက်ကြီး၊ လေကြောင်းပစ်ခတ်မှုတို့ကြောင့် ရန်ခေါ်ရွာ၊ ဂျိုကြာကွင်းရပ်ကွက်နှင့် စစ်ကောင်စီယာယီတပ်စွဲခဲ့သည့် နေရာအနီးမှ နေအိမ် ၂၀၀ ကျော် ပျက်စီးခဲ့ရသည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးရေးအေဂျင်စီ (USAID) မှ ထောက်ပံ့မှုများကို ၄ နှစ်ကြာ ရပ်ဆိုင်းလိုက်၍ ရခိုင်ပြည်အတွင်း ကျန်းမာရေးနှင့် ပတ်သက်၍ မြေပြင်၌ အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့် အဖွဲ့အစည်းများမှာ လုပ်ငန်းရပ်နားလိုက်ရကြောင်း သတင်းရရှိသည်။

ရေမျက်ဝကျေးရွာမှ ဦးစိုးမြင့်နှင့် အမည်စုံစမ်းဆဲ ၄ ဦးတို့သည် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်က ငါးဖမ်း စထွက်သွားကြပြီနောက် မတ် ၃ ရက်နေ့အထိ မိသားစုနှင့် အဆက်အသွယ်ရခဲ့သော်လည်း ယင်းနောက်ပိုင်းတွင် အဆက်အသွယ် လုံးဝပြတ်တောက်သွားခြင်း ဖြစ်သည်။