အာဏာပိုင်များသည် သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ အမှုကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရင်း ယခုကဲ့သို့ ဘိုင်ဒန်ထံမှပါ စာရွက်စာတမ်းများ တွေ့ရှိခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

မဟာဗျူဟာအဆင့်အနေဖြင့် တရုတ်၏မောင်းသူမဲ့ လေယာဉ်ဖြန့်ကျက်မှုသည် အရှေ့တရုတ်ပင်လယ်တွင် ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားပါက ဂျပန်နှင့်ထိုင်ဝမ်တို့ကို လက်ဦးမှုရယူနိုင်ရန်နှင့် အမေရိကန်နှင့်၎င်း၏မဟာမိတ်များထက် သတင်းအချက်အလက် သာလွန်ကောင်းမွန်မှုကို ရရှိရန် ရည်ရွယ်သည်။

ကလေးမွေးဖွားပြီးနောက် ပထမလအတွင်း အဆုတ်ရောင်ရောဂါ၊ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါနှင့် ငှက်ဖျားရောဂါကဲ့သို့သော ရောဂါများသည် ကလေးများအတွက် အကြီးဆုံးခြိမ်းခြောက်မှုများ ဖြစ်နေကြောင်း ယူနီဆက်၏ အစီရင်ခံစာ၌ ဖော်ပြထားသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ညှိနှိုင်းမှုများ စတင်ခဲ့သည့် ဤသဘောတူညီချက်အား  “နှစ်နိုင်ငံအကြား ရာစုနှစ်တစ်ခုကျော် ကာလအတွင်း အရေးအကြီးဆုံး ကာကွယ်ရေးသဘောတူညီချက်” ဟု ဆူနပ်၏ရုံးက ခေါ်ဆိုသုံးနှုန်းထားသည်ကို တွေ့ရသည်။

ထိုင်ဝမ် လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးဇုန်သို့ ဇန်နဝါရီလ ၉ ရက်နေ့ အစောပိုင်း ၂၄ နာရီအတွင်း တရုတ်ဘက်မှ စစ်လေယာဉ် ၅၇ စီးဝင်ရောက်ခဲ့သလို ရေပြင်သို့လည်း စစ်သင်္ဘော ၄ စီး ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။

၁၉၆၅ နှင့် ၁၉၆၆ ခုနှစ်များအတွင်း နိုင်ငံတွင်းဖြစ်ပျက်ခဲ့သည့် သွေးစွန်းမှုများနှင့် ဖမ်းဆီးမှုများအတွက် မိမိအနေဖြင့် အကြီးအကျယ် စိတ်မကောင်းဖြစ်ရကြောင်း အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ဂျိုကိုဝီဒိုဒို က ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားလိုက်သည်။

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ အမ်ဘွန်းကျွန်းဆွယ် တောင်ပိုင်း ၄၂၇ ကီလိုမီတာကို ဗဟိုပြုပြီး လှုပ်ခတ်ခဲ့သော အဆိုပါငလျင်သည် အနက် ၉၅ ကီလိုမီတာအထိ ရှိခဲ့ကြောင်း အမေရိကန် ဘူမိဗေဒလေ့လာရေးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။

တရုတ်ပြည်၏ တတိယ လူဦးရေအထူထပ်ဆုံး ဟီနန်ခရိုင်တွင် ကိုဗစ်ကူးစက်ခံရသူ အရေအတွက်သည် ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိရှိကြောင်း ဗဟိုကျန်းမာရေးကော်မရှင် ညွှန်ကြားရေးမှူး ကန်ကွေ့ချန်က ပြောကြားလိုက်သည်။

နေအိမ်များအတွင်း၌ ဂက်စ်မီးဖိုဖြင့် ချက်ပြုတ်ခြင်းသည် ကလေးပန်းနာရင်ကြပ် ဖြစ်မှုများ၏ ၁၂.၇ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ဆက်စပ်လျက်ရှိကြောင်း ပတ်ဝန်းကျင်လေ့လာရေး သုတေသနအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ က ထုတ်ပြန်ထားသည်။ 

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်သည် ရုရှား၏ နယ်မြေပိုင်နက်များကို ကာကွယ်ရန်အတွက် လိုအပ်လာပါက နျူကလီးယားလက်နက်ကို အသုံးပြုရန် ဆန္ဒရှိသည့်သဘောကို ပြီးခဲ့သောနှစ် သြဂုတ်လနှင့် စက်တင်ဘာလတို့တွင် အရိပ်အမြွက် ပြသခဲ့သည်။ 

ကင်ဂျုံအန်းတွင် သားသမီးသုံးဦးရှိကာ ၂၀၁၀၊ ၂၀၁၃ နှင့် ၂၀၁၇ ဖွားတို့ဖြစ်ကြကြောင်း တောင်ကိုရီးယားသတင်းဌာနများ၏ ဖော်ပြချက်များအရ သိရသည်။

ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ပြီးနောက်ပိုင်း ရုရှားစစ်သည်များ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အစုလိုက်အပြုံလိုက် သေဆုံးမှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက်တွင် သမ္မတပူတင်၏ ယခုညွှန်ကြားချက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ 

ပြင်သစ်သမ္မတ အီမာနျူဝယ်မက်ခရွန်နှင့် ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာဇီလင်စကီးတို့ တွေ့ဆုံပြီးနောက် ယခုကြေညာချက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။

ဖိလစ်ပိုင်သည် ရှေ့ပိုင်းကလည်း နှစ်ဘက်အငြင်းပွား ရေပြင်၌ တရုတ်တို့ စစ်ရေယာဉ်များ ကင်းလှည့်မှု၊  ဆောက်လုပ်ရေးများ ဆောင်ရွက်နေမှုတို့နှင့် ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်မှုများကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားထားသည်။ 

ဟာဗားနားတွင် ၂၀၁၇ ခုနှစ်က အမေရိကန်သံရုံးဝန်ထမ်းများသည် အမျိုးအမည်မသိသည့် ကျန်းမာရေးနာမကျန်းမှုများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရချိန်တည်းက ပိတ်ထားခဲ့သည့် သံရုံးကို ယခုပြန်လည် ဖွင့်လှစ်လိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်

ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့က ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်းတွင် ရုရှားတို့ သိမ်းပိုက်ထားသည့် ဒွန်းညက်ဒေသ၌ ရုရှားစစ်သားများ ယာယီစခန်းချထားသည့် နေရာသို့ ယူကရိန်းဘက်က ဒုံးကျည်လေးစင်း ပစ်ခတ်ထိမှန်ခဲ့သဖြင့် ရုရှားစစ်မှုထမ်း ၈၉ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။

အမေရိကန်နယ်စပ်အနီး မက္ကစီကိုနိုင်ငံ ချီဟွာဟွာပြည်နယ် ဆီဒက်ဂွါရက်မြို့ရှိ (Ciudad Juared) အကျဉ်းထောင်တစ်ခုတွင် ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့က သေနတ်သမားနှစ်ဦးက ပစ်ခတ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ရွှေကျင်းဆေးရုံကြီး၏ ဒုတိယဥက္ကဌဖြစ်ပြီး ရှန်ဟိုင်းမြို့တော် ကိုဗစ်-၁၉ အကြံပေးဘုတ်အဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးလည်းဖြစ်သူ ချင်အာ့ချန်းက ယခုကဲ့သို့ ပြောကြားလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

မြောက်ကိုရီးယား နျူကလီးယားခြိမ်းခြောက်မှုများကို ရင်ဆိုင်နိုင်ရေးအတွက် တောင်ကိုရီးယားနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့သည် ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ၌ နျူကလီးယားလက်နက်နှင့်ဆက်စပ်သည့် နည်းပညာများကိုပါ လေ့ကျင့်နိုင်ရန် ညှိနှိုင်းနေကြသည်။