မြန်မာနိုင်ငံ၌ အရေးပေါ်အကူအညီများ လိုအပ်နေသူ ၃ သန်းထံသို့ လွတ်လပ်စွာ ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ပြီး ထောက်ပံ့ခွင့်ပြုရန် ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီပေးရေး အကြီးအကဲက မြန်မာစစ်တပ်ခေါင်းဆောင်များအား တနင်္လာနေ့တွင် တိုက်တွန်းလိုက်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လည်ပတ်နေသည့် လုပ်ငန်းများအား လက်ဘနွန်ကုမ္ပဏီသို့ ရောင်းချမည့် တယ်လီနော၏ အစီအစဉ်သည် မြန်မာစစ်အုပ်စုက လိုလားသည့် လုပ်ငန်းပုံစံကြောင့် အကောင်မထည်မပေါ်ဘဲ ကြန့်ကြာနေကြောင်း ရိုက်တာသတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

တရုတ်စစ်တပ်သည် နိုင်ငံအနောက်ပိုင်း သဲကန္တာရအတွင်း လက်နက်စမ်းသပ် ပစ်ခတ်မှုတစ်ခုတွင် အမေရိကန် လေယာဉ်တင်သင်္ဘော ပုံစံတူကို ပစ်မှတ်အဖြစ်ဖန်တီးကာ ပစ်ခတ်နေကြောင်း ဘလွန်းဘက်သတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ကိုဗစ်ကန့်သတ်ချက်များနှင့်အတူ လပေါင်း ၂၀ ကြာ ပိတ်ထားခဲ့သည့် နယ်စပ်ဂိတ်များနှင့် လေဆိပ်များကို ယနေ့ (နိုဝင်ဘာ ၈) တွင် အမေရိကန်အစိုးရက ပြန်ဖွင့်ပေးလိုက်ပြီ ဖြစ်ကာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး အပြည့်အဝ ထိုးနှံထားသူများ ဝင်ထွက်သွားလာခွင့် ရရှိတော့မည် ဖြစ်ကြောင်း အေအက်ဖ်ပီသတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

တရုတ်သည် နျူကလီးယားလက်နက်များကို ကြိုတင်ခန့်မှန်းထားသည် ပိုမိုမြန်ဆန်စွာ တိုးချဲ့ထုတ်လုပ်နေပြီး အမေရိကန်နှင့်ကွာဟမှု ကျဉ်းမြောင်းလာပြီဖြစ်ကြောင်း နိုဝင်ဘာလ ၃ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်သည့် အစီရင်ခံစာတစ်ခုတွင် အမေရိကန်စစ်ဌာနချုပ် ပင်တဂွန်က ဖော်ပြထားသည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် နျူကလီးယားလက်နက်များအတွက် ယူရေနီယမ်များကို လက်ရှိပြုံဆန်းစက်ရုံမှ အလိုရှိသလောက် ထုတ်လုပ်နိုင်ကြောင်း ပညာရပ်ဆိုင်ရာ လေ့လာမှုအသစ်တစ်ရပ်က ကောက်ချက်ချ ဖော်ပြထားသည်။ ဂြိုဟ်တုမှ ခြေရာခံမိသော စွန့်ပစ် မြေစာပုံများကိုကြည့်ခြင်းအားဖြင့် မြောက်ကိုရီးယားသည် နျူကလီးယားလောင်စာများကို လက်ရှိအနေအထားထက် အများအပြား ပိုမိုထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်း ရှိသည်ကို ညွှန်ပြနေကြောင်း လေ့လာမှု၌ ဖော်ပြသည်။

“ကျောက်စိမ်းလုပ်ငန်းသည် လက်နက်ဝယ်ယူရေးကို အထောက်အကူဖြစ်စေပြီး စစ်တပ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်… အောင်ပြည့်စုံတို့ကို ကြွယ်ဝချမ်းသာစေသည်” ဟု ဇွန်လအတွင်း ထွက်ခဲ့သည့် Global Witness ၏ အစီရင်ခံစာတစ်စောင်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ငါးလကြာရပ်ဆိုင်းနေခဲ့ပြီးနောက် နျူကလီးယား သဘောတူညီချက်ကို အသက်ပြန်သွင်းရန်အတွက်  ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံများနှင့် ဆွေးနွေးမှုများကို  နိုဝင်ဘာ ၂၉ ရက်တွင် ပြန်လည်စတင်ရန် အီရန်သည် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် သဘောတူလက်ခံလိုက်သည်။ ထိုကဲ့သို့ လက်ခံလိုက်ခြင်းမှာ အမေရိကန်၏ အမြန်ဖြေရှင်းရန် တိုက်တွန်းချက်ကြောင့် ဖြစ်သည် ဟု အေအက်ဖ်ပီ သတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အမေရိကန် အမျိုးသားအာကာသနှင့် လေကြောင်းဦးစီးဌာန (နာဆာ) သည် လာမည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း စမ်းသပ်မှုတစ်ခုအဖြစ် ဂြိုဟ်သိမ်ဂြိုဟ်မွှားတစ်လုံးအား အာကာသယာဉ်တစ်စီးဖြင့် ဝင်တိုက်ပြီး ဖျက်ဆီးရန် စီစဉ်ထားကြောင်း အေအက်ဖ်ပီသတင်းတစ်ရပ်အရ သိရသည်။

အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံတွင် အင်္ဂါနေ့က အိုင်အက်စ်တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုကို ရင်ဆိုင်ရန် သွားရောက်ခဲ့သည့် တာလီဘန်တပ်မှူးတစ်ဦး သေဆုံးသွားကြောင်း အေအက်ဖ်ပီသတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

လိုအပ်လာပါက အမေရိကန်စစ်တပ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်တို့၏ တိုက်ခိုက်မှုမှ အပြည့်အဝ ကာကွယ်ပေးနိုင်သော စွမ်းရည် ရှိသည်ဟု အမေရိကန် ပူးတွဲစစ်ဦးစီးချုပ်အဖွဲ့ ဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မာ့ခ်မီလီက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ပြောကြားကြောင်း အေအက်ဖ်ပီသတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အစ္စလာမ်မစ် စစ်သွေးကြွများသည် အင်္ဂါနေ့တွင် အာဖဂန်မြို့တော်ရှိ စစ်ဆေးရုံတစ်ခုသို့  အဝင်ဝ၌  ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုပြုလုပ်ခဲ့ရာ အနည်းဆုံးလူ ရ ဦးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း တာလီဘန် အကြီးတန်းအရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားသည်။

ဩစတြေးလျဝန်ကြီးချုပ်သည် ဖျက်သိမ်းလိုက်သော ရေငုပ်သင်္ဘော ရောင်းဝယ်မှု သဘောတူညီချက်တွင် သူ့အား ပြောင်ပြောင်တင်းတင်းလိမ်ညာခဲ့သည်ဟု ပြင်သစ်သမ္မတ အီမာနျူဝယ်မက်ခရွန်က တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ပြောကြားလိုက်ကြောင်း အေအက်ဖ်ပီ သတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ ထိုကဲ့သို့ သမ္မတ၏ပြောကြားချက်ကြောင့် ရှိနှင့်ပြီးသား သံတမန်ရေးရာ အကျပ်အတည်းကို ပို၍ကြီးမားလာစေကြောင်း သတင်းက ဆိုသည်။

ပျောက်ဆုံးနေသော လေးနှစ်အရွယ် ကလေးငယ်အား ကျန်းကျန်းမာမာဖြင့် ပြန်လည်တွေ့ရပြီဖြစ်ကြောင်း သြစတြေးလျရဲတပ်ဖွဲ့က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ပြောကြားလိုက်သည်။

အမေရိကန်သံတမန်ဟောင်းနှင့် ဓားစာခံညှိနှိုင်းရေးသမား ဖြစ်သူ ဘီလ်ရစ်ချတ်ဆန်သည်  “လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီပေးရေး အထူးအစီအစဉ်” တစ်ရပ်ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိသွားပြီဖြစ်ကြောင်း ၎င်း၏ အဖွဲ့အစည်းက ပြောကြားလိုက်သည်။

ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့် သေဆုံးရသူစုစုပေါင်းသည် တစ်ကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် ၅ သန်းပြည့်သွားပြီဖြစ်ကြောင်း အေအက်ဖ်ပီသတင်းဌာနက တရားဝင်သတင်းရင်းမြစ်များထံမှ စုစည်းထားသည့် စာရင်းများအရ သိရသည်။

ပစိဖိတ်ဒေသတွင် အင်တာနက်တပ်ဆင်ရေးသည် အမေရိကန်အစိုးရ၏ စီမံကိန်းတစ်ခုအဖြစ် အစပြုခဲ့ပြီး လက်ရှိအချိန်ထိလည်း အမေရိကန်၏ လွှမ်းမိုးမှုအောက်တွင် ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ တရုတ်ကုမ္ပဏီများသည် ပင်လယ်ရေအောက် ကေဘယ်ကြိုးများ သွယ်တန်းပေးရာတွင် ပါဝင်လာခဲ့ရာ ပထဝီနိုင်ငံရေးသည် ပစိဖိတ်ကျွန်းဆွယ်တခွင်တွင် အင်တာနက်ကေဘယ်ကြိုးများ တပ်ဆင်ပေးမှုအတွက် ချမှတ်ရမည့် အဓိက ဆုံးဖြတ်ချက်များအပေါ် လွှမ်းမိုး သက်ရောက်လာသည်။

ချင်းပြည်နယ်တွင် မြန်မာလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များက နေအိမ် ၁၀၀ ကျော်နှင့် ဘုရားရှိခိုးကျောင်းများအား မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုများ အပါအဝင် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများ ကျူးလွန်ကြောင်း သတင်းများ ထွက်ပေါ်လာသည့်အပေါ် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေဖြင့် “အသည်းအသန် စိုးရိမ်ပူပန်” ကြောင်း ပြောကြားလိုက်သည်။

ဘရာဇီးတွင် ဘဏ်ဓားပြဂိုဏ်းတစ်ခုအား ဝင်ရောက်စီးနင်းရာ၌ ဂိုဏ်းသား ၂၅ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဘရာဇီးရဲတပ်ဖွဲ့ သတင်းရင်းမြစ်များက အေအက်ဖ်ပီသတင်းဌာနသို့ ပြောကြားသည်။