၂၀၁၈-၂၀၁၉ ခုနှစ် ရခိုင်ပြည်မှာ ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA)နဲ့ဖြစ်ခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲတွေအတွင်း လေတပ်စစ်ဆင်ရေး မြင့်မားလာခဲ့ပြီး ရုရှားလုပ် Yak-130s အသစ်တွေကို စစ်မြေပြင်မှာ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ပါတယ်။

ဖြစ်စဉ်များအနက် သုံးပုံနှစ်ပုံခန့်သည် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များနှင့် မြန်မာစစ်တပ်အကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည့် နယ်စပ်ဒေသများတွင် တွေ့ကြုံရခြင်း ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတကာက ပြစ်တင်ရှုတ်ချရတဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အရပ်သားတွေအပေါ် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေက စစ်ကောင်စီရဲ့ စစ်ရေးအားထုတ်မှုတွေမှာ အဓိကဖြစ်လာတဲ့ ပိုပြီးကျယ်ပြန့်တဲ့စစ်ဆင်ရေးရဲ့ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်လာပါတယ်။

ဥရောပသမဂ္ဂ (အီးယူ) သည် မြန်မာစစ်တပ်အပေါ် ဒဏ်ခတ်အရေးယူမှု အသစ်များကို တနင်္လာနေ့တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ 

"ဘန်ကောက်ပို့စ်" တွင်ဖော်ပြထားသော "Asean and Myanmar: The Next Move" ကို ဆီလျော်အောင် ရေးသားပါသည်။

ချက်ဗရွန်သည် ရတနာသဘာဝဓာတ်ငွေ့စီမံကိန်းကို မြန်မာ့ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်း (MOGE) နှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်နေခြင်း ဖြစ်သည်။ 

ဘော့စနီးယားစစ်ပွဲတုန်းကတော့ ဘော့စနီးယားပြည်သူတွေအပေါ် ဆားဘီးယားစစ်တပ်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်တာမျိုး မလုပ်နိုင်အောင် ကုလသမဂ္ဂရဲ့ သဘောတူညီချက်နဲ့ ၁၉၉၃ ခုနှစ် ဧပြီလကနေ ၁၉၉၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ အထိ ၂ နှစ်ကျော်ကြာ လေယာဉ်မပျံသန်းရဇုန် သတ်မှတ်ပေးခဲ့ဖူးပါတယ်။

နိုင်ငံ၏ ကျန်းမာရေးနှင့် ပညာရေးစနစ်များမှာ အဏာသိမ်းချိန် နောက်ပိုင်းတည်းက ပဋိပက္ခဒဏ်သင့်နေရာများ၌ ပြိုလဲနေပြီဖြစ်သည်။ မြန်မာစစ်တပ်ကလည်း ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အဆောက်အအုံများနှင့် စာသင်ကျောင်းများ အပါအဝင် အရပ်သားဧရိယာများကို တိုက်ခိုက်မှုများ ရှိသည်။

နိုင်ငံတကာပဋိပက္ခလေ့လာရေးအဖွဲ့ (ICG)ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အကြီးတန်းအကြံပေးဖြစ်တဲ့ ရစ်ချက်ဟော်ဆေး ပြောခဲ့ဖူးတဲ့အတိုင်း ပထမဆုံးလုပ်ဆောင်ရမယ့် အရေးကြီးတဲ့အချက်က အခြေအနေတွေ ပိုပြီး ဆိုးရွားလာနေတာကို ရပ်တန့်ဖို့ပါ။

မြန်မာစစ်တပ်သည် ပြည်သူလူထုကို နှိပ်ကွပ်ရာတွင် ရုရှား၏ စစ်ရေးစွမ်းရည်များကို တိုက်ရိုက်အသုံးပြုနေသဖြင့် မိမိတို့အနေဖြင့် အထူးစိုးရိမ်နေသည်ဟု မေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အကြီးတန်းအရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားလိုက်သည်။

အလွန်အမင်း နိမ့်ကျသွားပြီးမှ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် အနည်းငယ် ပြန်လည်နာလန်ထူလာခြင်းက စီးပွားရေး အားနည်းနေဆဲ ဖြစ်ကြောင်း ညွှန်ပြနေသည်ကို အစီရင်ခံစာက ဆိုသည်။

ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် နိုဝင်ဘာလအတွင်း မော်စကိုကို သွားရောက်လည်ပတ်တဲ့ အခါမှာတော့ မင်းအောင်လှိုင်က ရုရှားသမ္မတနဲ့ တွေ့ခွင့်ရခဲ့ပြီး တိုက်လေယာဉ်တွေ ထုတ်လုပ်တဲ့ စက်ရုံတစ်ရုံကို သွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့ပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်အထိတော့ ရခိုင်အရေးအပေါ် ကမ္ဘာကစိတ်ဝင်စားမှုက လူနည်းစုမွတ်ဆလင်ကိစ္စ ဖြစ်ပြီး အဲဒီအပေါ်ကိုပဲ အဓိကအဖြစ် အာရုံစူးစိုက်ထားပါတယ်။ အဲဒါကို ပြောင်းလဲရပါမယ်။

ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှုသည် ၂၀၁၄ မှ ၂၀၂၀ အထိ တောက်လျှောက်ကျဆင်းနေခဲ့ရာမှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ၂ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်လာခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ၃၃ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်း မြန်မာစစ်တပ်ခေါင်းဆောင်များ ကျူးလွန်ခဲ့သည့် ပြစ်မှုများအပါအဝင် ၂၀၁၇ ခုနှစ်က မွတ်ဆလင်များအပေါ် ကျူးလွန်ခဲ့သည့် ရာဇဝတ်မှုများအတွက် တရားစွဲဆိုလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ကြရန်နှင့် အပြန်အလှန် ခွင့်လွှတ်ကြရန် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဖရန်စစ်က တောင်းဆိုလိုက်သည်။

လန်ချန်း - မဲခေါင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး(LMC) ထိပ်သီးအစည်းအဝေး တက်ရောက်ဖို့ ဖိတ်ကြားချက်အပေါ် တရုတ်နိုင်ငံက ဘာမှမတုံ့ပြန်ခဲ့တဲ့အတွက် နိုင်ငံတကာအလယ်မှာ အထီးကျန်နေတဲ့ မြန်မာ စစ်ကောင်စီကို ပိုပြီး အထီးကျန်ဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီအာဏာသိမ်းပြီးချိန်ကစပြီး ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားမှုတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဦးဆောင်နိုင်စွမ်းက မကြုံစဖူး ထူးထူးကဲကဲဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာကို ကာကွယ်ရေးနည်းပညာများရောင်းချခြင်း  ရပ်တန့်ရန် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တည်းက အစ္စရေးတရားရုံးချုပ်က အမိန့်ချမှတ်ခဲ့ပြီးတည်းက ရောင်းချခြင်းမရှိတော့ကြောင်း အစ္စရေးက ပြောကြားထားသော်လည်း...