ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ သောင်တင်နေသော မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်များအား နေရပ်ပြန်ပို့နိုင်ရေးအတွက် မြန်မာအပေါ် ဖိအားပေးရန် ကာတာနိုင်ငံအား ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကြားဖြတ်အစိုးရ အကြံပေးအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဒေါက်တာ မိုဟာမက်ယူနွတ်က ပြောကြားလိုက်ကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် သတင်းများတွင် ဖော်ပြချက်များအရ သိရသည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ငလျင်ဘေးကြောင့် မန္တလေးနှင့် စစ်ကိုင်းရှိ နေရာအများအပြားတွင် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများ ရှိခဲ့သော်လည်း နျူကလီးယား ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ တည်ဆောက်ရေး အစီအစဉ်ကို ပုံမှန်အတိုင်း အကောင်အထည်ဖော်သွားမည်ဟု ရုရှားက ပြောကြားကြောင်း ရိုက်တာ သတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

လွန်ခဲ့သော ရက်ပေါင်း ၂၀ အတွင်း၌ ပါတီအသီးသီးမှ ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်များက ၎င်းတို့၏သံသယများကို ဖော်ပြခဲ့ကြပြီး အထူးသဖြင့် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ်၏ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ လာရောက်ခဲ့သော အလည်အပတ်ခရီးစဉ်အပြီးတွင် ပါတီအသီးသီးမှ ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်များက ၎င်းတို့၏သံသယများကို ဖော်ပြလာခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်စစ်တပ်သည် ဤအစီအစဉ်၌ ARSA လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကိုပါ ထည့်သွင်းနိုင်အောင် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟုပါ သတင်းက ဆိုသည်။ အာတာအူလာအပါအဝင် ARSA ခေါင်းဆောင်များသည်လည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ဖမ်းဆီးခံထားရသည်ဖြစ်ရာ မြန်မာစစ်ကောင်စီကို တိုက်ခိုက်ရေးတွင် ARSA လည်း ပါဝင်လာအောင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် စစ်တပ်က ကြိုးပမ်းနိုင်ဖွယ် ရှိသည်။

နတ်မြစ်အတွင်း ငါးဖမ်းနေစဉ် အာရက္ခတပ်တော်ထံ၌ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသူများဖြစ်ကြောင်း နယ်ခြားစောင့်တပ်ရင်း အမှတ် (၂) မှ ဗိုလ်ကြီး အာရှစ်ကာ ရာမန်က ပြောကြားသည်။

AA သည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် ထိစပ်နေသည့် မောင်တောမြို့နယ်ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် အပြီးသတ် သိမ်းယူခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင် နတ်မြစ်တလျှောက်၌ ကင်းလှည့်စောင့်ကြပ်မှုများ ခပ်စိတ်စိတ် ရှိလာခဲ့သလို နတ်မြစ်အတွင်း ရခိုင်ရေပိုင်နက်၌ ငါးဖမ်းခွင့်ကိုလည်း တားမြစ်ထားသည်။ 

အာဆီယံအဖွဲ့၏ လက်ရှိဥက္ကဌ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်နဝါအီဗရာဟင်၏ အကြံပေးအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသည့် သက်ဆင်၏ ယခုကဲ့သို့ ပြောကြားချက်ကို ဘန်ကောက်ပို့စ်က ဧပြီလ ၁၃ ရက်နေ့ သတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားခြင်း ဖြစ်သည်။

၂၀၂၀ ဇူလိုင်လမှ ၂၀၂၃ နှစ်ကုန်အထိ စစ်တမ်းကောက်ယူထားသည့် ကာလအတွင်း ကလေးသူငယ် ၄၀၀၀ ကျော်သည် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရသည့် အကြိမ်ပေါင်း ၅၁၄၀ အထိရှိခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ထဲတွင် ၃ လသားအထိ ငယ်ရွယ်သူများလည်း ပါဝင်သည်ဟု အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြချက်အရ သိရသည်။

မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်များ မိမိသဘောဆန္ဒနှင့်အညီ ဘေးကင်းလုံခြုံစွာ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက် မြန်မာအစိုးရနှင့်သာမက အာရက္ခတပ်တော်နှင့်ပါ ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်နေသည်ဟု ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တာဝန်ရှိသူများက ဧပြီလ ၈ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားလိုက်သည်။

မြန်မာစစ်ကောင်စီသည် မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည် ၁၈၀,၀၀၀ ကို လက်ခံရန် စိစစ်အတည်ပြုထားပြီ ဖြစ်သလို နောက်ထပ် အမည် ငါးသိန်းခွဲကိုလည်း အမြန်ဆုံး စိစစ်သွားမည်ဟု စစ်ကောင်စီ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ပြောကြားကြောင်း ပရိုသော်မ်အာလို သတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ငလျင်စစ်တမ်း ကောက်ယူရန် ရောက်ရှိနေသည့် USAID အဖွဲ့ဝင် သုံးဦးလုံး အလုပ်ဖြုတ်ခံလိုက်ရကြောင်း ၎င်းတို့အထဲမှ တစ်ဦးက ရိုက်တာသတင်းဌာနသို့ ပြောကြားသည်။

"ကျွန်တော်တို့ဟာ ကမ္ဘာ့အစိုးရ မဟုတ်ပါဘူး။ စာနာမှုအကူအညီတွေကို ကျွန်တော်တို့လည်း တခြားသူတွေလိုပဲ ကူညီမှာပါ။ ဒါကိုလည်း ကျွန်တော်တို့ တတ်နိုင်သမျှ အကောင်းဆုံး ကူညီသွားမှာပါ" ဟု ဘရပ်ဆဲတွင် ရောက်ရှိနေသည့် ရူဘီယိုက ဧပြီလ ၄ ရက်နေ့တွင် သတင်းထောက်များကို ပြောကြောင်း ရိုက်တာသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

မြန်မာစစ်ကောင်စီ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ကျင်းပသည့် BIMSTEC အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်စဉ် အိန္ဒိယ၊ ထိုင်းနှင့် နီပေါဝန်ကြီးချုပ်တို့နှင့် သီးခြားတွေ့ဆုံမှုများ ရှိခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာ သတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အမေရိကန်၏ ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေး ပြိုင်ဘက်ကြီးဖြစ်သော တရုတ်သည် မြန်မာ့ငလျင်ဘေးအတွက် ယွမ်သန်း ၁၀၀ (ကန်ဒေါ်လာ ၁၄ သန်းနီးပါး) တန်ဖိုးရှိ ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းများကို ပေးအပ်မည်ဟု ကတိပြုထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ငလျင်ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် စာနာမှုအကူအညီ ပေးအပ်ရေးများ ဆောင်ရွက်နေကြသည့် ဝန်ထမ်းများကို လွတ်လပ်စွာ သွားလာဆောင်ရွက်ခွင့် ပေးရန် ကုလသမဂ္ဂ၏ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကော်မရှင်နာ ဗော်ကာတာ့ခ်က တောင်းဆိုလိုက်သည်။

တရုတ်နှင့် ရုရှားတို့ ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့များ စေလွှတ်ထားကြသည့် မြန်မာ့ငလျင်အတွက် ထရမ့်အစိုးရအဖွဲ့၏ အကူအညီများ နှောင့်နှေးနေခြင်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဒီမိုကရက် လွှတ်တော်အမတ်များက ဧပြီလ ၂ ရက်နေ့တွင် ထရမ့်အစိုးရထံ စာတစ်စောင် ပေးပို့ခဲ့ကြောင်း နယူးယောက်တိုင်းမ် သတင်းတစ်ရပ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဆင်းရဲမွဲတေမှုက အုံလိုက်ကျင်းလိုက်၊ စီးပွားရေးက ကသောင်းကနင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာရဲ့ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေ ပေါင်းကျနေတဲ့ အနေအထားမှာ ပြည်တွင်းစစ်ကိုပါ ရင်ဆိုင်လိုက်ရခြင်းဟာ စစ်ကောင်စီရဲ့ ဘဏ္ဍာတိုက်ကို လုံးပါးပါးစေပါတယ်။

လာမည့် သီတင်းပတ်များအတွက် AA ၏ အရှေ့ဘက်ထိုးစစ်သာ အရှိန်ရလာပါက မဟာဗျူဟာနှင့် နိုင်ငံရေးအရ ပိုမိုကြီးမားသည့် သက်ရောက်မှုများက ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကဲ့သို့ပင် ပြည်တွင်းစစ်ကို အံ့အားသင့်လောက်သည်အထိ ပုံစံသစ်ပေါ်သွားစေနိုင်ခြေ ရှိနေသည်။

ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် လက်ရှိတာဝန်ထမ်းဆောင်နေပြီး ယခင်က သြစတြေးလျ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်း ဖြစ်သူ ဂျူလီဘစ်ရှော့သည် အကျိုးစီးပွားပဋိပက္ခများ ရှိနေသည်ဟု စွပ်စွဲခံရသည့်အတွက် အကျဉ်းအကျပ်ထဲ ရောက်နေရသည်။