ချက်ဗရွန်သည် ရတနာသဘာဝဓာတ်ငွေ့စီမံကိန်းကို မြန်မာ့ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်း (MOGE) နှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်နေခြင်း ဖြစ်သည်။ 

ဘော့စနီးယားစစ်ပွဲတုန်းကတော့ ဘော့စနီးယားပြည်သူတွေအပေါ် ဆားဘီးယားစစ်တပ်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်တာမျိုး မလုပ်နိုင်အောင် ကုလသမဂ္ဂရဲ့ သဘောတူညီချက်နဲ့ ၁၉၉၃ ခုနှစ် ဧပြီလကနေ ၁၉၉၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ အထိ ၂ နှစ်ကျော်ကြာ လေယာဉ်မပျံသန်းရဇုန် သတ်မှတ်ပေးခဲ့ဖူးပါတယ်။

နိုင်ငံ၏ ကျန်းမာရေးနှင့် ပညာရေးစနစ်များမှာ အဏာသိမ်းချိန် နောက်ပိုင်းတည်းက ပဋိပက္ခဒဏ်သင့်နေရာများ၌ ပြိုလဲနေပြီဖြစ်သည်။ မြန်မာစစ်တပ်ကလည်း ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အဆောက်အအုံများနှင့် စာသင်ကျောင်းများ အပါအဝင် အရပ်သားဧရိယာများကို တိုက်ခိုက်မှုများ ရှိသည်။

နိုင်ငံတကာပဋိပက္ခလေ့လာရေးအဖွဲ့ (ICG)ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အကြီးတန်းအကြံပေးဖြစ်တဲ့ ရစ်ချက်ဟော်ဆေး ပြောခဲ့ဖူးတဲ့အတိုင်း ပထမဆုံးလုပ်ဆောင်ရမယ့် အရေးကြီးတဲ့အချက်က အခြေအနေတွေ ပိုပြီး ဆိုးရွားလာနေတာကို ရပ်တန့်ဖို့ပါ။

မြန်မာစစ်တပ်သည် ပြည်သူလူထုကို နှိပ်ကွပ်ရာတွင် ရုရှား၏ စစ်ရေးစွမ်းရည်များကို တိုက်ရိုက်အသုံးပြုနေသဖြင့် မိမိတို့အနေဖြင့် အထူးစိုးရိမ်နေသည်ဟု မေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အကြီးတန်းအရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားလိုက်သည်။

အလွန်အမင်း နိမ့်ကျသွားပြီးမှ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် အနည်းငယ် ပြန်လည်နာလန်ထူလာခြင်းက စီးပွားရေး အားနည်းနေဆဲ ဖြစ်ကြောင်း ညွှန်ပြနေသည်ကို အစီရင်ခံစာက ဆိုသည်။

ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် နိုဝင်ဘာလအတွင်း မော်စကိုကို သွားရောက်လည်ပတ်တဲ့ အခါမှာတော့ မင်းအောင်လှိုင်က ရုရှားသမ္မတနဲ့ တွေ့ခွင့်ရခဲ့ပြီး တိုက်လေယာဉ်တွေ ထုတ်လုပ်တဲ့ စက်ရုံတစ်ရုံကို သွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့ပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်အထိတော့ ရခိုင်အရေးအပေါ် ကမ္ဘာကစိတ်ဝင်စားမှုက လူနည်းစုမွတ်ဆလင်ကိစ္စ ဖြစ်ပြီး အဲဒီအပေါ်ကိုပဲ အဓိကအဖြစ် အာရုံစူးစိုက်ထားပါတယ်။ အဲဒါကို ပြောင်းလဲရပါမယ်။

ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှုသည် ၂၀၁၄ မှ ၂၀၂၀ အထိ တောက်လျှောက်ကျဆင်းနေခဲ့ရာမှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ၂ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်လာခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ၃၃ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်း မြန်မာစစ်တပ်ခေါင်းဆောင်များ ကျူးလွန်ခဲ့သည့် ပြစ်မှုများအပါအဝင် ၂၀၁၇ ခုနှစ်က မွတ်ဆလင်များအပေါ် ကျူးလွန်ခဲ့သည့် ရာဇဝတ်မှုများအတွက် တရားစွဲဆိုလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ကြရန်နှင့် အပြန်အလှန် ခွင့်လွှတ်ကြရန် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဖရန်စစ်က တောင်းဆိုလိုက်သည်။

လန်ချန်း - မဲခေါင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး(LMC) ထိပ်သီးအစည်းအဝေး တက်ရောက်ဖို့ ဖိတ်ကြားချက်အပေါ် တရုတ်နိုင်ငံက ဘာမှမတုံ့ပြန်ခဲ့တဲ့အတွက် နိုင်ငံတကာအလယ်မှာ အထီးကျန်နေတဲ့ မြန်မာ စစ်ကောင်စီကို ပိုပြီး အထီးကျန်ဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီအာဏာသိမ်းပြီးချိန်ကစပြီး ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားမှုတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဦးဆောင်နိုင်စွမ်းက မကြုံစဖူး ထူးထူးကဲကဲဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာကို ကာကွယ်ရေးနည်းပညာများရောင်းချခြင်း  ရပ်တန့်ရန် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တည်းက အစ္စရေးတရားရုံးချုပ်က အမိန့်ချမှတ်ခဲ့ပြီးတည်းက ရောင်းချခြင်းမရှိတော့ကြောင်း အစ္စရေးက ပြောကြားထားသော်လည်း...

စင်္ကာပူနိုင်ငံတွင် အိမ်အကူအဖြစ် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့် မြန်မာအမျိုးသမီးငယ်အား သေဆုံးသည်အထိ နှိပ်စက်မှုတွင် သမီးဖြစ်သူနှင့်အတူ ပူးပေါင်းကျူးလွန်ခဲ့သူအား ထောင်ဒဏ် ၁၄ နှစ် ချမှတ်လိုက်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ရွှေ့ပြောင်းဒုက္ခသည်ပြဿနာက အသစ်အဆန်းတစ်ခု မဟုတ်တော့သလို မြန်မာနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ဒုက္ခသည်အများဆုံး ထုတ်လုပ်နေသောနိုင်ငံဆိုတဲ့ ဂုဏ်ပုဒ်ထူးကြီးကို ပိုင်ဆိုင်ထားပါတယ်။

မြန်မာစစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီး တစ်လအကြာမှာတော့ အေအေက TNLA ၊ MNDAA တို့နဲ့အတူ ပူးတွဲကြေညာချက်တစ်စောင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာတော့ ပြည်သူကို ဆက်ပြီးသတ်ဖြတ်နေရင် စစ်ကောင်စီကို တွန်းလှန်သွားမယ်လို့ ဖော်ပြပါရှိပါတယ်။

အေအေ ကို ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဧပြီမှာ ကချင်ပြည်နယ် လိုင်ဇာမြို့မှာ စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါတယ်။ အေအေ ရဲ့ရည်မှန်းချက်က "ဝ"ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေး တပ်မတော်နဲ့ဆင်တူတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်ကို ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရနယ်မြေ ထူထောင် ဖို့ပါပဲ။

စစ်ကောင်စီက နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားလေးယောက်ကို ကြိုးပေးကွပ်မျက်ပြီးတဲ့နောက် အိန္ဒိယနိုင်ငံကလည်း တခြားနိုင်ငံတွေလိုပဲ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းက လူ့အခွင့်အရေးအခြေအနေတွေ ဆိုးရွားလာနေတဲ့အပေါ် အလွန်အမင်း စိုးရိမ်ပူပန်နေတယ်လို့ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။